نام بندر چابهار حتما به گوشتان خورده است. نام چابهار با تصور کشتی‌های غول‌پیکر و سواحل تجاری همراه می‌شود. موقعیت برجسته این بندر، در اخبار و رسانه‌ها، آن را به سوژه‌ای خبری تبدیل می‌کند و کمتر کسی درباره «منطقه آزاد تجاری چابهار» نشنیده است؛ اما در کنار تمام ویژگی‌های برجسته تجاری و صنعتی، این منطقه از جنوب ایران، دیدنی‌های بکر و چشم‌نوازی دارد.
سواحل چابهار با تنوع بالا در شکل ظاهری و فرسایشی آن، زیباترین و پاکیزه‌ترین سواحل جنوبی ایران هستند. این منطقه از ایران با وجود تمام محرومیت‌هایی که دارد، دربردارنده ظرفیت‌های بکر گردشگری است. نمونه‌های این جذابیت‌ها، هیچ کجای دیگر ایران وجود ندارد و تنها در خارج از مرزها می‌توان نمونه‌های آن را یافت.
بندر چابهار جنوبی‌ترین شهر استان سیستان و بلوچستان و در جنوب شرقی ایران است. این بندر در کرانه‌های دریای عمان قرار دارد. چابهار به‌دلیل ارتباط از طریق دریای عمان با اقیانوس هند، به‌عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران شناخته می‌شود و از این جهت، موقعیت ویژه جهانی دارد. این بندر از شمال با شهرستان نیک‌شهر، از غرب با استان هرمزگان و از شرق با کشور پاکستان همسایه است. بندر گواتر در شرقی‌ترین نقطه چابهار، نقطه صفر مرزی محسوب می‌شود.
موقعیت تجاری بندر چابهار بسیار حائز اهمیت است. در این بندر، کشتی‌های اقیانوس‌پیما پهلو می‌گیرند. کشورهای آسیای میانه در تبادلات دریایی‌شان در مسیر اقیانوس هند، از این بندر گذر می‌کنند. مسیر پرتردد بین المللی از خاور دور به غرب که با عنوان مسیر ابریشم دریایی از آن نام می‌برند، از بندر چابهار می‌گذرد. موقعیت راهبردی ویژه این بندر، سبب گسترش شبکه راه‌سازی و حمل و نقل دریایی و هوایی در آن شده است.
جاذبه های طبیعی و فرهنگی چابهار
سواحل مکران، منطقه‌ای گسترده و وسیع در کرانه دریای عمان است، که در ایران بین استان‌های سیستان و بلوچستان و هرمزگان تقسیم شده و بخش بزرگ‌تر آن در اختیار سیستان‌وبلوچستان است. بندر چابهار با برجسته‌ترین دیدنی‌های طبیعی در جنوب ایران، در امتداد این خط ساحلی قرار دارد. در طول سواحل مکران جاذبه‌ها و شگفتی‌های بی‌نظیری به چشم می‌خورند.
از غرب چابهار در روستای «درک» و «ساحل نورانی تنگ» تا منتهی‌الیه جنوب شرق ایران و شرق چابهار، در نقطه مرزی در «خلیج گواتر»، سواحل زیبا و پدیده‌های طبیعی جذاب، وجود دارند.
ساحل درک، عکاس: محمود میربزرگ
در سواحل روستای درک، کویر به دریا می‌رسد. این خطه از سواحل جنوبی ایران، تمیزترین ساحل سراسر جنوب است و هیچ آلاینده‌ای در کرانه های این منطقه وجود ندارد. انواع سواحل ماسه‌ای، صخره‌ای، مرجانی و شنی در این گستره به چشم می‌خورند. اگر از روستای درک در جهت شرق حرکت کنید، به روستای تنگ خواهید رسید که سواحل نورانی آن، معروف هستند.
منبع عکس: tafarojnameh.ir
ساحل این روستا با نام ساحل شبتاب، بین گردشگران شناخته می‌شود. این کرانه نیز ساختاری شبیه به ساحل روستای درک دارد. اگر در شب، نقطه‌ای تاریک در حوالی این روستا را انتخاب کنید و به تماشا بنشینید، به‌خصوص در شب‌های طولانی پاییز و زمستان، حرکت ذرات شفاف آبی رنگ را سوار بر موج‌ها خواهید دید. فیتوپلانکتون‌ها که با چشم به‌خوبی دیده نمی‌شوند، با جدا شدن از دریا و افتادن روی ماسه‌های ساحل، کرانه دریا را درخشان و نورانی می‌کنند، اما عمر طولانی ندارند. اگر خوش شانس باشید و کمی به انتظار بنشنید، یکی از به‌یادماندنی‌ترین تصاویر را خواهید دید.
منبع عکس: iranhotelonline.com
گل فشان‌های طبیعی چابهار در ۹۵ کیلومتری بندر کنارک و نرسیده به روستای تنگ، قرار گرفته‌اند. از میان این گل فشان‌ها تنها یکی فعال است و باقی چند سالی است که غیر فعال هستند. از دهانه گل فشان فعال، هر چند دقیقه یک بار، گل فوران می‌کند و از تپه جاری می‌شود. تماشای این پدیده طبیعی برای بسیاری افراد، هیجان‌انگیز است.
منبع عکس: shouhaaz.com
یکی از زیباترین دیدنی‌های نزدیک چابهار، ساحل و خلیج صیادی «پزم تیاب» است، که به واسطه ساحل صخره‌ای زیبا و بکرش شناخته می‌شود. تماشای غروب دریا و قایق‌های رنگارنگ، بر فراز ساحل صخره‌ای، اوقات دلپذیری برایتان می‌سازد.
«ساحل تیس» در ۱۰ کیلومتری شمال غرب چابهار، با شیب ملایم و عمق مناسب در کرانه ساحلی، فضای مناسبی برای شنا و آبتنی ایجاد کرده است. در اطرف این منطقه که قدمتی تاریخی دارد، بناهای قدیمی به چشم می‌خورند. «پارک ساحلی تیس» نیز، در نزدیکی ساحل، امکانات مناسبی برای گذراندن یک روز سرشار از تفریحات آبی دارد. در سواحل تیس، انواع وسایل و تفریحات آبی مانند قایق و جت اسکی، موجود است.
منبع عکس: jazebeha.com
«غارهای بان مسیتی» مجموعه‌ای از سه غار است، که تنها یکی از آن‌ها طبیعی است. این غارها در پنج کیلومتری شمال غربی روستای تیس و در دامنه کوه «شهبازبند»، قرار گرفته‌اند. در غار طبیعی اصلی، یک آرامگاه گچی کوچک وجود دارد، که هیچ سنگ‌نوشته یا لوحی روی آن موجود نیست.
منبع عکس: mehrnews.com
«منطقه حفاظت شده گاندو» در روستای «باهو کلات» محل زندگی تمساح‌های گاندو است و گردشگران زیادی را برای تماشای این خزندگان، جذب می‌کند. علاوه بر این موجودات، این منطقه زیستگاه پرندگان شبه قاره هند و لاک‌پشت‌های سبز دریایی نیز هست. این روستا در ۱۰۰ کیلومتری شمال شرقی چابهار قرار دارد.
منبع عکس: mizanonline.com
روستای «رمین» از نزدیک‌ترین روستاهای صیادی اطراف چابهار است که در شرق این بندر و در ابتدی جاده ساحلی چابهار تا بندر گواتر، قرار دارد. در مرکز این روستا «درخت انجیر معابد» با بیش از ۵۰۰ سال قدمت، خودنمایی می‌کند. «تالاب لیپار» در چهار کیلومتری روستای رمین، صورتی رنگ است و همین ویژگی باعث شهرت این دریاچه و بازدید گردشگران بسیار، از آن شده است. رنگ قرمز این تالاب به‌دلیل وجود پلانکتون‌ها است و این تالاب پوشش گیاهی و جانوری منحصر به فردی دارد.
منبع عکس: irna.ir
کوههای مریخی یا کوههای مینیاتوری، معروف ترین شاخصه طبیعی چابهار، در سواحل مکران هستند. در فاصله ۴۰ تا ۵۰ کیلومتری شرق بندر چابهار، از منطقه «گچو» تا «بندر گواتر»، کوه‌هایی با رد فرسایش عجیب در طول سالیان دراز به وجود آمده‌اند، که به‌دلیل پیچ‌وخم‌های روی آن‌ها و شباهت آن به سطح مریخ، با نام کوه های مریخی، شناخته می‌شوند. ارتفاع این کوه‌ها از پنج تا ۱۰۰ متر تفاوت دارد. این کوه‌ها سالیان دراز زیر آب‌های دریاچه عمان مدفون بوده‌اند و شیارهای منظم و دقیق روی دامنه آن‌ها نتیجه سالیان سال رسوب آهکی بدن جانداران سخت پوست و فرسایش طولانی است. این منطقه بدبوم است؛ یعنی هیچ گیاهی در آن نمی‌روید و تنها تعداد کمی پرنده در اطراف آن زندگی می‌کنند.
منبع عکس: chamedanmag.com
«ساحل بریس» در جوار کوههای مریخی، نزدیک به نقطه صفر مرزی، قرار دارد. فضای این ساحل نیز بسیار بکر و تماشایی است. «بندر گواتر» در جوار ساحل بریس، در مجاورت جنگل‌های حرا، آخرین منطقه شهرستان چابهار و نقطه صفر مرزی است. از این منطقه باعنوان بهشت پرندگان مهاجر، یاد می‌شود.
در نوار ساحلی چابهار تا بندر گواتر، در سواحل صخره‌ای، ماه‌هایی از سال که وزش بادهای موسمی افزایش می‌یابد، پدیده موج فشان اتفاق می‌افتد. موج فشان‌ها، فواره های طبیعی هستند، که ارتفاع بلندترین‌شان به ۲۰ متر هم می‌رسد. فصل مونسون، بهترین زمان برای مشاهده این پدیده، در سواحل صخره‌ای جنوب است.
منبع عکس: anahidnews.com
«تفرجگاه ساحلی دریا کوچک»، در بخشی از سواحل چابهار، به‌وسیله موج شکن جدا شده است و محیطی مناسب برای آبتنی دارد. در این ساحل، فضای مناسبی برای پیاده‌روی نیز، وجود دارد.
«کلبه غواصی چابهار»، اولین مدرسه آموزش غواصی در ایران است و با استانداردهای مناسب، امنیت شما را تا حد بالا تامین می‌کند. این مدرسه در کنار آموزش حرفه‌ای و اعطای گواهینامه، امکان غواصی تفریحی را نیز، برای علاقه‌مندان، ایجاد کرده است.
جاذبه های تاریخی چابهار
منبع عکس: savosh.com
«قلعه پیروز گت» از معروف‌ترین بناهای تاریخی در روستای تیس است، که قدمت آن به دوره اشکانی و ساسانی برمی‌گردد. این قلعه در پنج کیلومتری شمال غربی چابهار، با سنگ های غیر آهکی ساخته شده است و آثاری از برج‌های آن در دو سوی شمالی و جنوبی باقی مانده‌اند. در بازدید از روستا و ساحل تیس، حتما از این قلعه تاریخی هم بازدید کنید.
منبع عکس: mizanonline.com
«مسجد جامع تیس» در همین روستا، دومین مسجد بعد از ورود اسلام به ایران است. معماری این بنا به نمونه‌های آن در پاکستان و هند شبیه است. این بنای تاریخی با نام «مسجد طوبی» نیز، شناخته می‌شود. از دیگر نقاط تاریخی با پیشینه مذهبی در چابهار، «قدمگاه خضر نبی» است، که در جنوب غربی چابهار و محلی به نام «سپوزه»، قرار دارد.
«قلعه پرتغالی‌های چابهار» نیز در روستای تیس قرار دارد و آثار دو برج آن در دو طرف بنا دیده می‌شوند. سبک معماری این قلعه شبیه به دوران سلجوقی است و تعمیرات آن به سبک دوران صفویه صورت گرفته است.
«آرامگاه سید غلام رسول» در پنج کیلومتری شمال غربی چابهار، معماری سبک هندی دارد و به نظر می‌رسد متعلق به دوران سلجوقی باشد. این بنا میان مردم چابهار جایگاه مذهبی ویژه‌ای دارد. «مسجد جامع دزک» نیز باقی مانده از دوران قاجار، از دیگر مساجد تاریخی نزدیک بندر چابهار است.
منبع عکس: yjc.ir
«گورستان جن» مکانی عجیب در روستای تیس است که قدمتی بیش از ۲۰۰۰ سال دارد؛ البته قدمت واقعی این قبرستان، هنوز نامعلوم است. سنگ قبرهای این گورستان، بزرگ و عجیب هستند و هیچ نشانی ندارند. این قبرها در دامنه کوه و کنار هم حفر شده‌اند، که شیوه‌ای غیر معمول است و به همین دلیل محلیان این قبرها را متعلق به انسان‌ها نمی‌دانند.
«موزه محلی چابهار»، در ساختمانی تاریخی به قدمت دوره قاجار دایر شده، که ساختمان قدیمی فرمانداری بوده است. بخش‌های مختلف این موزه شامل پیش از تاریخ، دوران تاریخی، دوران معاصر و بخش مردم‌شناسی و کتابخانه می‌شوند. اگر به فرهنگ و اقلیم این منطقه و آشنایی بیشتر با آن علاقه‌مند هستید، حتما به این موزه سر بزنید.
